Kategori : Genel, Tüfek Bilgisi - Etiketler :kundak çeşitleri, tüfek kundağı, tüfek kundağı ayarlama, tüfek kundağı çeşitleri, tüfek kundak modelleri - Tarih : 04 Ekim 2011

Tüfek Kundakları

Uzun namlulu silahlarda, namlu ve bazen de mekanizmaya yatak görevi yapan ahşap, plastik benzeri malzemeden yapılmış parçadır. Sürgü mekanizmalı av tüfekleri haricinde dipçik ve el kundağı olmak üzere iki parçadan meydana gelir. Dipçik kısmı, geri tepmenin omuzda absorbe edilmesi: sağlarken el kundağı da namlu ısısını yalıtarak, diğer elinizin silaha yön vermesine aracılık eder. A tüfeği kundaklarında da tıpkı tabancalarda olduğu gibi silahı kavramaya yarayan kabza kısmı bulunur. Silahın bu kısımdan kavranarak dipçik gerisinin sıkıca omuza oturtulması nişan almayı kolaylaştıracağı gibi geri tepmenin avcı üzerindeki etkisini de azaltır. Levye hareketli tiplerde ve bazı çift namlulu tüfeklerde sıkça görülen bir dipçik biçimi ise, bu kısımda düz olan, yani kabzasız olanlardır, ingiliz kundak adı verilen bu dipçiklerin yapımındaki amaç, çift tetikli silahlarda bir tetikten diğerine geçme eylemine kolaylık sağladığı görüşüdür. Normal olarak öndeki tetiği düşürüp, arkadakine geçtiğinizde, kabzadaki kavramınızı bir parçadan olsa değiştirmeniz gerekir. Ancak bunu tabanca kabzalı tüfeklerde yapmanız nispeten zor olabilir. Eğer İngiliz kundaklı silahlar beğeninize hitap ediyor ise tercih sebebi olabilir ancak tek tetikli silahlarda size hiçbir avantaj sağlamaz.

Tüfek Kundakları

Bütün bunların yanında kundaklarla ilgili bilnmesi gereken en önemli şey, onun sizin anatomik yapınıza uygun olup olmadığıdır. Dipçiği omuzun tam olarak neresine yaslayacağınız ile ilgili gerçek, herkes için bir parça da olsa farklılık gösterebilir. Bu omuz genişliğinize, boyun uzunluğunu za ya da yüzünüzün etli veya ince oluşuna göre farklılıklar gösterebilir. Silahınız ile, hangi noktada rahat iseniz, o nokta sizin için doğru olanıdır. Yeni bir tüfek ile nişan aldığınızda, çoğu zaman dipçiğin farklı bir noktaya oturduğunu görürsünüz.Vereceğiniz en yanlış karar, silah ne kadar güzel, fiyat da ne kadar uygun olursa olsun size uygun olmayan bu tüfeğe yatırım yapmak olacaktır. Av sırasında birşeyler yanlış gidiyorsa yapılacak en mantıklı şey silahınızdan şüphelenip ödünç bulacağınız başka silahlarla denemeler yapıp, hatanın nerede olduğunu bulmaktır.

Yapınıza uygun bir tüfek onu ilk omuzladığmız anda, gözünüz arpacık ile aynı hatta bakar ve namlu da hedefi gösterir durumda olmalıdır. Bu durumu yakalamak için sonradan gayret göstermemelisiniz. Tüfek omzunuza doğal olarak ve konforlu bir biçimde oturmalı, yanak ve arpacık anında olması gereken yerde olmalıdır. Tetik ise hiçbir bilinçli düşünceye yer vermeksizin çekilebilmelidir. Bunları yaparken silahınızı aklınızın ucundan geçirmemeli, tüm konsantrasyonunuzu uçan kuşa vermelisiniz. Çünkü keklik ve çulluk gibi pek çok uçar ve hatta kaçar avında hayvanın kalktığı andan etkili menzil dışına çıktığı ana kadar geçen zaman içinde uzun boylu düşünme vaktiniz olmayacaktır. Bu yüzden avcının atış sırasındaki pek çok hareketi daha çok bir refleks olarak gelişir. Yerine oturmayan bir silah ise, bu refleksin oluşumuna sadece engel olur.

Tüfek Kundağı Çeşitleri

Size uygun kundağın seçiminde dikkat etmeniz gereken en önemli nokta onunla ilgili olan ölçülerdir. Dipçik gerisindeki tabla merkezinin tetiğe olan uzaklığı İngilizce’de “çekme uzunluğu” (Lenght of pull) olarak adlandırılır. Geleneksel çekme uzunluğu testi ise basit olarak şöyle yapılır: Elinizi yere paralel olarak uzattıktan sonra doksan derece açı teşkil edecek şekilde havaya doğru kırın. Silahı kolunuzun pazu kısmına oturttuğunuzda işaret parmağınızın ilk kıvrımı tetiği rahatça çekebiliyorsa sonuç iyi denebilir. Başka bir dikkat edilecek nokta da, nişan aldığınızda, baş parmağınız ile burnunuz arasında oluşan uzaklık konusudur. Bu mesafenin yaklaşık 3 cm civarında olması uygundur. Yakın olması halinde kendinizi incitmeniz söz konusu olabilir. Pek çok silahda çekme uzunluğu 35 cm olarak saptanmıştır. Fakat trap silahları bir parça daha uzun olarak yapılır.Eğer bu mesafe sizin anatomik yapınıza uygun ise, yanağınız, dipçik dibi ile kabza gerisi arasındaki mesafenin orta noktasının hemen önüne oturmalıdır. Tüm bu testler size, arzulanan dipçik boyunun seçimi ile ilgili kabaca bi: fikir verebilir ancak diğer bazı faktörlerin de konu ile ilgili olduğunu bilmelisiniz.

Silah dükkânında bu testleri yaparken hatırlamanız gereken bir başka önemli nokta , arazideyken üzerinizde dükkândakinden daha çok giysi olabileceği gerçeğidir. Çünkü av sezonu hava sıcaklıklarının yüksek olduğu yaz aylarında başlayıp, sıfırın altına düşen kış günlerinde de devam eder. O yüzden silahınızı, üzerinizde ince giysiler varken arkası takozlu dipçiklerle seçmeniz size avantaj sağlayabilir. Soğuk kış aylarında, kalın gi¬yeceklerle bu takozu çıkararak durumu eşitleyebilirsiniz.

Silah terminolojisinde düşüş, namlu hattının geriye olan uzantısının dipçik tabanının üst noktasına veya yanak bumu (Comb) olarak adlandırılan noktaya olan dikey uzaklığıdır. Bunu ölçmenin en kolay yolu, namluyu bir masanın kenarına arpacığı boşa düşecek şekilde yaslayıp gerekli uzaklıkları almaktır. Düşüş mesafesinin çok olması, silahın hedefde aşağı vurmasına, az olması ise yukarıyı vurmasına sebep olur. Bunun telâfisi iyi bir kundak ustasının elinde he: zaman mümkündür.

Tüfek Kundağı Ayarlama

Burada kritik olan soru, almayı düşündüğümüz silahta bizim için geçerli olan “düşüş ölçüsünün” (Kundak düşüklüğü) ne kadar olduğunu nasıl anlayabi-leceğimizdir. Silahı omuzladığınızda yanağınız dipçikte konforlu bir biçimde dinlenirken namluya doğru baktığınızda, gözünüz bandın ve arpacığın sadece bir bölümünü görebilmeli. Eğer arpacığı görebilmek için boynunuzu uzatmak zorunda kalıyorsanız, bu daha yüksek olan bir dipçiğe ihtiyacınız olduğu anlamına gelir. Dolayısı ile düşüşün yükseltilmesi gerekir. Eğer gereğinden fazla bant görüyorsanız dipçiğin bilen ellerde bir parça randelenmesi bu sorunu çözebilir.

Fakat kundak ölçülerinin size uygun olarak değiştirilmesi, ancak sizin doğru ve istikrarlı bir atış tekniğine sahip olmanız şartı ile faydalı olacaktır. Eğer silahınızı her seferinde aynı ahenk içinde omuzlayamıyorsanız kundakta yapılacak değişiklikler sorununuzu çözmek yerine daha da karıştırabilir, kundağınızı yontmaya başlanmadan önce atış tekniğinizin doğru olup olmadığı konusunda kesin bir karar vermiş olmalısınız.

Tüfek Kundağı

Çünkü avda tüfeğiniz ile olumlu sonuçlar akmıyorsanız bunu belirlemek için gerekiyorsa sizden daha usta atıcıların yardımına başvurun. Av silahlarında “eğim”, önemli olan başka bir konudur. Silahınızı, dipçik gerisi zemine oturacak biçimde yere oturtup kubuz duvara değene kadar itin. Namlu ağzı ile duvar arasındaki mesafe, size silahınızın eğimi hakkında bir fikir verecektir. Farklı eğimlerin nişan hattınızı nasıl etkileyeceğini görmek için, dipçik gerisini örten kapağın vidalarını gevşeterek alt ya da üst kısmına kalınca parçalar sıkıştırabilirsiniz. Bazen çapına oranla aşırı olarak tepen silahların çözümü burada olabilir. Dipçik gerisinin belirli bir ölçü ve açıda kesilmesi, bu ağır silah tepmelerini önemli ölçüde hafifletebilir. Ama bu işlemin de işi iyi bilen kişiler tarafından yapılması gerekir.

Tüfek Kundağı

Ateşli silahlar var olduğundan beri, kundak yapımında fildişinden metale kadar pekçok malzeme denenmiştir. Fakat bunların içinde maddelerin çeşitliliği gibi ahşabın da hemen her türlüsü denenmiş, hatta olumlu sonuçlar vermiştir. Ancak hiçbiri bir tek ağaç cinsi, ceviz kadar tutulmamıştır. Ceviz, sert ve güçlü darbeye dayanıklı fakat hafif ve esnek olmasının yanında diğer ağaçlara göre çok daha az çekme ve şişme özellikleri ile de üstün değerlere sahiptir. Üzerinde çalışması kolay, güzel kokulu ve iyi cila kabul eden bir ağaç türüdür. Bal renginden çikolata kahveye kadar değişik renk ve tonlarda görülebilir. Bütün bunlara rağmen her ceviz ağacı aynı üstün özellikleri taşımayabilir. Sertlik, yoğunluk, çalışma karakteristiği ile renk ve desen, türden türe, ağaçtan ağaca hatta aynı ağacın değişik bölümlerinde bile farklılıklar gösterebilir. Yetiştiği yerin enlem ve rakımının sonucu olan iklim özelliği, ağaçları derinden etkiler. Sonuç olarak en kaliteli ceviz ağaçları Kuzeybatı Kafkasların bir bölümü ile Türkiye ve İran’ın dağlık kesimlerinde ve Fransa’nın bir bölümünde de bulunur.

Ceviz ağacının her kısmından kundak yapılabilse de, en değerli kısmı, yerden yaklaşık 180 cm yüksekliğindeki göbek kısmıdır. Burası aslında köklerin gövdeye karıştığı bölgedir ki en güzel desenler burada bulunur.

Kaynak: Sürdürülebilir Avcılık İçin Temel Eğitim Kitabı (Cilt:1)